Nữ thần Mặt trời Ama-terasu Omi-kami ra khỏi hang mang lại ánh sáng cho trần gian

Tên gọi vũ điệu thần thánh của Kagura bắt nguồn từ nguồn gốc ra đời của điệu múa. Tài liệu cổ của Nhật Bản ghi chép rằng, Kagura gắn liền với câu chuyện về nữ thần Mặt trời Ama-terasu Omi-kami. Vì giận con người nên nữ thần ẩn mình trong hang động, không ban ánh sáng cho trần gian. Nữ thần của lễ hội và những vị thần khác đã dụ nữ thần Mặt trời ra khỏi hang bằng cách nhảy múa. Có được ánh sáng mặt trời, con người vô cùng vui vẻ, họ mở hội, nhảy điệu múa của nữ thần lễ hội. Chính từ đó, điệu múa Kagura ra đời, được lưu truyền và được mọi người tổ chức thành nghi lễ truyền thống.

Trong nghệ thuật trình diễn Kagura không thể thiếu trang phục và mặt nạ. Vì vậy, sẽ là thiếu sót nếu chúng ta bỏ qua vai trò của những người thợ thủ công đối với nền nghệ thuật truyền thống này.

Tại thị trấn Iwami, phía Tây tỉnh Shimane có một hình thức trình diễn kagura được biết đến với tên gọi Iwami Kagura. Một trong những tiết mục đặc sắc nhất của Iwami Kagura là Orochi, thuật lại cuộc chiến giữa Thần Bão tố hùng mạnh Susano với những con rồng khổng lồ. Ngoài những điệu múa điêu luyện, Iwami Kagura đặc biệt cuốn hút khán giả bởi những chiếc mặt nạ đầy sức mê hoặc, các mô hình rồng sinh động và trang phục lấp lánh sặc sỡ. Để có được những chiếc mặt nạ tinh xảo và các bộ y phục cầu kì như thế phải nhờ đến bàn tay khéo léo của các nghệ nhân.

Hầu hết các mặt nạ trong nghệ thuật trình diễn Kagura đều được chạm khắc trên gỗ. Tuy nhiên, mặt nạ Iwami Kagura lại được làm từ giấy washi. Đường nét trên mặt nạ được thể hiện rất sinh động qua sự phối hợp của từng nét vẽ và màu sắc.

Mặt nạ dùng cho vũ điệu Kagura được chế tác tinh xảo

Giấy washi được sử dụng là loại giấy rất dai, người ta phết hồ lên mặt giấy và dán nhiều lớp trên chiếc mặt nạ. Một chiếc mặt nạ được dán 20 lớp giấy washi, một vài chỗ cần độ dày có thể được dán đến 50 lớp giấy. Tuổi thọ của những chiếc mặt nạ Iwami Kagura kéo dài đến 30 năm. Kỹ thuật sử dụng nhiều lớp giấy washi để chế tạo mặt nạ Iwami Kagura bắt đầu ra đời vào năm 1882.

Khi các lớp giấy washi đã khô lại và kết chặt vào nhau thành một thể thống nhất, người thợ dùng búa gỗ đập bỏ phần mặt nạ bằng đất sét bên trong. Lúc bấy giờ, chiếc mặt nạ hoàn toàn chỉ có giấy washi.

Công đoạn trang trí cho mặt nạ rất quan trọng. Người thợ phải phối màu và thể hiện nét vẽ để tạo nên thần sắc sinh động cho chiếc mặt nạ. Những chiếc mặt nạ tưởng chừng như đơn giản đã đóng góp rất lớn cho sự thành công của nghệ thuật trình diễn Kagura.

Ngoài chiếc mặt nạ, diễn viên Kagura cũng cần đến những bộ trang phục đa dạng được tạo ra từ đôi tay khéo léo của các nghệ nhân dày dặn kinh nghiệm. Sợi chỉ vàng kinshi đắt tiền là nguyên liệu đặc thù dùng để trang trí cho trang phục Kagura.

Kagura – nghệ thuật trình diễn mang tính thần thoại

Kỹ năng biểu diễn của người nghệ sĩ trở nên sống động hơn, có thần hơn nhờ sự trợ giúp của trang phục và mặt nạ. Các yếu tố đó đã hình thành nên thế giới nhiều màu sắc của nghệ thuật trình diễn mang tính thần thoại.